13 grudnia 1981 roku gen. Wojciech Jaruzelski ogłosił stan wojenny. Została zdelegalizowana Solidarność, a wielu jej działaczy zostało internowanych. Komuniści przedłużyli swoje rządy w Polsce o kolejne 10 lat.
Stosowanie różnych form nacisku i perswazji nakłoniło wielu z późniejszych architektów „okrągłego stołu” do współpracy, jak m.in. Lech Wałęsa. Inni poszli w „niepamięć”, jak Anna Walentynowicz czy Andrzej Gwiazda. Jednym z niezłomnych był Grzegorz Surdy, działacz konspiracyjny NZS i Solidarności, organizator i uczestnik strajków studenckich i w Hucie im. Lenina. Był współzałożycielem Komitetu Pomocy Więzionym oraz ruchu „Wolność i Pokój”. W tym czasie za swą działalność opozycyjną był wielokrotnie karany i szykanowany. Dwukrotnie został skazany na kare więzienia.
