Literackie Myślenice czyli…, no właśnie jaki klucz przyjąć do tej wystawy, kogo wybrać, o kim trzeba wiedzieć, kto z pisarzy w życiu naszego miasteczka zostawił trwały ślad? Wybór niezwykle trudny. Nie sposób bowiem ująć w niedużej ekspozycji wszystkie talenty pisarskie związane z naszym miastem. Było i jest ich na szczęście bardzo dużo, dlatego prosimy nasz autorski wybór przyjąć z wyrozumiałością.
Już tytuł wystawy “Literackie Myślenice czyli od Reja do Bieli “ zapowiada szeroki zakres czasowy i gatunkowy. Podstawowym jednak kryterium dla nas jako Biblioteki, wszak nie tylko z nazwy Pedagogicznej, pozostał cel, by każdy zwiedzający naszą wystawę poznał Osoby, które w piękny sposób wpisały się w dzieje naszego miasta, zawdzięczając to swoim literackim talentom. Są tu więc myśleniczanie z urodzenia, wyboru i…przejazdem. Zapraszamy!
Trochę historii…
Warto zatem wiedzieć, że Mikołaj Rej z Nagłowic – czołowy poeta polskiego renesansu, goszcząc we wrześniu 1567 roku na zaproszenie wójta Jordana w Myślenicach, właśnie tutaj ukończył III księgę „Żywota człowieka poczciwego”.
Drugą znamienitą postacią był Jan Izydor Sztaudynger – poeta i wybitny twórca fraszek, który dzieciństwo swoje (opisywane przez niego wręcz arkadyjsko) spędzał w Myślenicach u dziadków Kokowskich na Zarabiu. Ten czas i urok naszego miasteczka Sztaudynger pięknie uwiecznił w swoich wspomnieniach, które Państwu serdecznie polecamy.
W długiej historii naszego miasta postacią wybitną i zasłużoną był Rajmund Bergel- poeta, krytyk literacki, dramaturg, legionista – kapitan piechoty Wojska Polskiego, nauczyciel myślenickiego gimnazjum. Obdarzony wielkim talentem poetyckim Bergel przerwał studia polonistyczne na UJ, by wstąpić do Legionów.
Z tego samego okresu pochodzi kolejny pisarz Jan Szczęsny Płatkowski – autor licznych utworów dramatycznych, satyryk i etnograf. Ożywił życie literackie naszego miasteczka, prowadząc teatr amatorski, do którego pisał sztuki wykorzystując lokalną gwarę.
W dziejach Myślenic ludność żydowska odegrała ważną rolę. Przed II Wojną stanowiła niemal 1/3 populacji naszego miasta i miała wpływ na jego życie społeczno-kulturalne. Byli wśród niej nie tylko kupcy, handlarze i sklepikarze, ale również inteligencja, która tworzyła klimat i kulturę Myślenic. Tu należy wspomnieć o Adamie Goldwasserze utalentowanym poecie, doktorancie paryskiej Sorbony, który nie miał szczęścia przeżyć Holokaustu.
Dzisiejsze czasy…
Trudno pisać o historii z dystansem, gdy obok nas trwa tak niesprawiedliwa wojna w Ukrainie. Ale właśnie literaci, a poeci szczególnie, ten czas czują i opisują w rytm słów noblisty Czesława Miłosza : “Nie bądź bezpieczny, Poeta pamięta…”
Emil Biela – najwybitniejsza postać w dziedzinie literatury w historii naszego miasta. Człowiek niezwykły, patriota ze szczególnym umiłowaniem Ziemi Myślenickiej, znawca sztuki (zwłaszcza ludowej), wychowawca wielu pokoleń myśleniczan, których uczył tradycji i jej poszanowania.
Miłosz Biela syn p. Emila – ksiądz poeta, postać niepowtarzalna.
Talentem literackim obdarzona jest większa część rodziny dr Emila Bieli – nagradzane wiersze tworzy także Jan Biela brat p. Emila.
Marek Oramus – fantastyczny pisarz! Znany w Polsce i na świecie. Świat literackiej fantastyki bez Oramusa byłby znacznie uboższy.
Katarzyna Żak – polonistka z kryminalnym zacięciem i… poczuciem humoru.
Maria Miłek nasza długoletnia koleżanka z pracy, poetka parająca sie także krytyką literacką. Autorka książki o twórczości jej Mistrza – dra Emila Bieli. Polecamy!
Poetycka Grupa “Tillia” – poeci i poetki amatorskiej, lecz niezwykle prężnie działającej i obfitującej w talenty kompanii. Pierwszy skład grupy tworzyli: Piotr Oprzędek, Piotr Ślusarczyk, Maciej Skowronek, Inga Malina, Antonina Sebesta, Jadwiga Malina, Marta Żarska.
Proponujemy również Państwu literackie niespodzianki. Prezentujemy tu poezje myśleniczan, których możecie Państwo znać z bogatej działalności niekoniecznie na polu literatury. Dlatego ich poetyckie tomiki, które ofiarowali naszej bibliotece, często zaskakują naszych czytelników. Szczególnie zatem polecamy literackie teksty – Jerzego Fedirki- kuratora wielu wystaw oraz animatora kultury w naszym mieście, Piotra Jarosa – wybitnego artysty plastyka, Teresy Święch- niezwykle aktywnej i zasłużonej mieszkanki Myślenic, która tak pięknie opowiada historię naszego miasta na łamach “Sedna”.
Zapraszamy do oglądania wystawy w godzinach otwarcia naszej Biblioteki!
Do wystawy wykorzystano fotografie ze zbiorów Muzeum Niepodległości w Myślenicach ( fot. Rajmunda Bergela oraz Jana Szczęsnego Płatkowskiego), autorstwa Piotra Polka (Dworek Dolnowiejski wczoraj i dziś) i Rafała Hechsmana ( widoki Myślenic ) oraz książki i portret Mikołaja Reja z biblioteki ZSTE w Myślenicach. Współorganizatorką wystawy jest nasza koleżanka Barbara Krzyszkowska z Zespołu Placówek Oświatowych w Borzęcie. Wszystkim serdecznie dziękujemy za współpracę! Teksty o pisarzach opracowała Kinga Hechsman.